Inwikkelen en ontwikkelen

Available in English

Lees over het leer pad van mijn leven. Een persoonlijk relaas over talenten en kansen. Over mijn strijd en doorzettingsvermogen. 

Over moeten en willen en over overgave. 

===============

Inwikkelen

Van jongs af aan worden wij geconfronteerd met een fenomeen dat ik “Inwikkelen” noem. Een kind wordt geboren met een onbevangen vrijheid. Vrij van remmingen en het maakt nog geen afwegingen. Die onbevangenheid gaat gaandeweg verloren.

Een sluipend proces dat velen van ons helaas vaak zelf onbewust doorzetten in hun adolescentie en zelfs in hun verdere leven. Het vervreemden van onze onbevangen vrijheid. 

Ik heb dat in elk geval wel gedaan!

De grote grijze massa

Als kind worden wij langzaam maar zeker onderdeel van de grote grijze massa en komen maar mondjes maat, of helemaal niet toe aan het vinden en ontplooien van onze talenten en kwaliteiten. Hoe komt dat eigenlijk?

Wij vormen ons in het standaard leven. Het wordt ons met de paplepel ingegeven. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Gedraag je. Pas je aan. Doe niet zo raar. Doe even normaal. Dat soort dingen doe je niet. En ook wordt er gezegd: er is geen droog brood in te verdienen. Je kan beter rechten studeren dan naar het conservatorium gaan. Er is geen tijd om jouw sport talent te ontplooien, want je moet naar school. Je moet je best doen, om een goede baan te kunnen krijgen. En ga zo maar door.

De grote grijze massa wordt grijzer. Het lijkt wel of wij steeds minder vrij zijn om ons te manifesteren als uniek individu. Wij verwachten van elkaar dat wij normaal doen en dat normaal wordt grijzer en grijzer.

Toch komt er gelukkig vaak een moment ergens in ons leven, dat wij gaan inzien dat wij vervreemd zijn van ons oorspronkelijke ik. Er begint dan een traag proces waarin wij willen weten wie wij zijn en wat ons uniek maakt. 

Gevangen in standaards

Want ja, waarom zouden wij niet uniek mogen zijn? Waarom zouden wij niet anders mogen zijn? Waarom houden wij onze kinderen gevangen in standaards? Wij blijven vrijheden opgeven gericht op het willen worden geaccepteerd door de anderen. Wij raken daardoor in een proces waarin wij onze kleuren verliezen en niet onze talenten en kwaliteiten exploiteren.

Steeds minder ruimte voor kleuren en voor verschillen. Wij mogen niet anders zijn, oftewel wij moeten zoveel mogelijk op elkaar lijken. Het begint in de opvoeding en wij gaan er vaak zelf als volwassene braaf meer door.

Mijn opvoeding

Er was zoveel dat ik in mijn opvoeding moest en zoveel andere dingen die ik graag wilde, maar waar ik in tegengewerkt werd. Ik wilde dingen die tegen geldende normen ingingen. Mijn opvoeding betekende dat ik moest leren braaf te leven zodat de buurt niets had aan te merken. Ik moest goed leren en presteren. Doen wat er verwacht werd.

Ik was niet zo en ben dat nog steeds niet. Ik leef niet voor de bühne. Heb het wel gedaan; het begon in mijn jeugd en ging tientallen jaren door. Dat gaf strijd. Regelmatig terugkerende twisten, in het gezin, op school, met buren enzovoort. En nooit winnaars.

Mijn ouders en de scholen hebben veel geprobeerd om mij in het gareel te krijgen en te houden, met zonder enige twijfel de beste bedoelingen. Maar ook zonder twijfel, zonder succes. Ik wilde zo graag mijn eigen dingen doen en moest aan zoveel voldoen dat anderen van mij verlangde en verwachtten. Ik isoleerde mijzelf daar meer en meer door. Ik hield afstand van de anderen. Ik ging mijn eigen gang.

Ik was toen te jong om het te begrijpen, maar nu begrijp ik dat ik mij eigenlijk meer en meer overgaf. Het was niet mogelijk tegen zoveel dingen tegelijk te strijden.

Ik heb geen verwijten meer naar wie dan ook. Misschien een beetje naar mijzelf.

Concessie

Ik wilde, net als anderen, aandacht en begrepen worden. Ik wilde gewaardeerd worden en deed daarom concessies aan wat ik wilde en wat ik van bepaalde dingen vond. Die concessies maakte mijn leven met de anderen weliswaar lichter, maar precies daarom brachten ze ook de verleiding om vaker concessies te doen. Dat is een sluipend proces geweest zie ik retrospectief.

Ik verzandde langzaam maar zeker in een grijzer wordende muis. Maar een grijze muis met kameleon gedrag. Ik was soms grijs, soms helemaal rood of blauw en weer een andere keer een muis met allemaal gekleurde vlekjes. Dat was voor niemand meer te volgen en ik raakte meer en meer geïsoleerd.

Eenmaal volwassen geworden kon ik uit dat isolement komen door een grijze jas aan te trekken over mijn inmiddels verblekende kleuren. Die grijze jas was mijn persoonlijke wikkel. Die jas kon ik dan aan en uittrekken op gelegen momenten. De kleuren onder de grijze jas verbleekte verder en verder. Soms probeerde ik twee jassen aan te doen. Meer en meer liet ik mij inwikkelen.

Voorbeelden

Laat ik een paar voorbeelden geven van situaties uit mijn jeugd die mijn kleuren deden verbleken en waardoor ik steeds meer wikkels kreeg. Het kostte steeds meer energie om te strijden voor wat ik eigenlijk wilde.

Naar school

Ik wilde niet naar school, maar moest. Ja ik weet het, er is de leerplicht wet. Dat wij een aantal basisvaardigheden leren lijkt mij ook noodzakelijk, maar het is toch schrijnend dat er geen verplichting is om kinderen ruimte en tijd te geven om hun unieke talenten en kwaliteiten te ontdekken en die te ontplooien. Of met andere woorden dat ze mogen doen wat ze graag willen doen, want waar je goed in bent, dat doe je graag. Ik noem het graag maatwerk onderwijs, dus toegespitst op elk individueel kind.

Ik moest en ik zou leren rekenen. Ach waarom ook niet, maar toen ik er ongeveer dertig jaar later achter kwam dat ik fors dyscalculie heb, begrijp ik wel waarom ik uiteindelijk een bloempot met plant erin naar de meester gooide toen hij mij betichtte van het feit dat ik beter moest opletten, terwijl ik juist mijn uiterste best deed om het gecijfer te snappen, maar er inderdaad niets van brouwde. De getallen draaide om, of ik zag ze niet en kon niet weten dat dat niet normaal was.

Omdat ik niet kon leren en met bloempotten gooide, werd ik overgeplaatst naar een L.O.M school (Leer en Opvoedingsmoeilijkheden). Daar moest ik op dezelfde manier verder, alleen langzamer.

Leuk zo’n labeltje, terwijl jij goed je best doet. Een nieuw deukje in het egootje. Een kleurvervager. Niet een echt succes.

Excuus aanbieden

Op een dag in mijn tiener jaren werd bij ons aan de deur gebeld. Daar stond een mevrouw die ik wel kende. Zij kwam zich beklagen omdat er een bal door een ruit van haar schuur was gegaan.

De mevrouw vertelde aan mijn moeder dat zij mij bij haar huis had gezien. Nou dat kon best kloppen hoor. Ik was er die middag inderdaad langs gefietst en bevestigde dat. Omdat ik helemaal niet van voetballen hield, vertelde ik er bij dat ik daar niet had gevoetbald.

Niemand geloofde mij en mijn moeder zei tegen de mevrouw dat ze er op terug zou komen. Zij wilde het met mijn vader bespreken. Die avond werd ik onderworpen aan een kruisverhoor, waarbij de uitkomst alleen maar kon zijn dat ik mijn excuus moest gaan aanbieden aan die mevrouw.

Dat ging mij te ver en ik weigerde dat. Uiteindelijk ben ik bijna letterlijk aan mijn oor naar het huis gebracht met het gebroken schuurraam. Daar aan de deur heb ik alleen maar gezegd dat ik daar niet had gevoetbald, maar wel was langs gefietst. Dus precies zoals het was gegaan.

Nou dat heb ik geweten. Weer een verbleekt kleurtje en een geknakt vertrouwen. 

Gitaar spelen

Op mijn twaalfde begon ik met gitaar spelen. Uren per dag. Elke minuut stopte ik er in. Soms studeerde ik 12 uur per dag.. Maar ik werd tegengewerkt, omdat ik niet genoeg zou slapen en niet fit genoeg was voor school. Toch heb ik doorgezet. Veel mooie en moeilijk stukken geleerd. Nog steeds gaat “Zij” af en toe weer op schoot.

Misschien had ik gestimuleerd kunnen worden om het talent te ontplooien? Gemiste kans in elk geval.

Turnen

In mijn jeugd heb ik lang geturnd en kennelijk was er wel een talent in mij, want ik werd uiteindelijk door de turnschool gevraagd of ik wilde gaan trainen voor de Nederlandse kampioenschappen.

Mijn ouders vonden het geen goed idee, omdat ik al zo’n moeite had op school en in de opvoeding. Weer een gemiste kans.

Enzovoort

Het zijn zoveel voorbeelden. Ik kan er een catalogus maken. Maar het is dan meer van hetzelfde. Door dit soort dingen wikkelde ik mij meer en meer in beperkingen.

Er kwamen steeds meer regeltjes en steeds minder vrije keuzes. Door anderen opgelegde regels van uit een geloof of overtuiging, regels op school, regels op het werk etc. Gedragsregels, gewoonte regels. En veruit de gevaarlijkste regels zijn die regels, die wij onszelf in de loop van de tijd opleggen. Als wij ons gedrag aanpassen vanwege verwachtingen die anderen van ons hebben.

Wij creëren met elkaar "Het normaal" waar jij je maar beter aan kunt houden, omdat jij anders door de groep wordt aangesproken of afgewezen. En op die manier raken wij steeds meer vervreemd van ons originele en unieke ik. Met als gevolg verlies aan vrijheid, onbevangenheid en zodoende verlies aan creativiteit en inspiratie. 

Ontwikkelen

In mijn jeugd kreeg ik onvoldoende ruimte om mijn talenten te vinden. Het gevolg was dat ik jaren lang in mijn volwassen tijd nodig had om mijn wikkels af te draaien, dus te ontwikkelen om vervolgens mijn talenten te herontdekken en te ontplooien. Alsnog verder te gaan ontwikkelen.

Ik ben er van overtuigd dat ik niet de enige ben waarbij het zo is gegaan. Ik ontmoet mensen met een vergelijkbaar verhaal. Het is zo zonde van de verloren tijd en er gaan veel talenten verloren.

Kinderen zijn kleurrijk

Ik pleit daarom voor onbeperkte ontplooi ruimte voor kinderen. Kinderen zijn kleurrijk en zij moeten kansen krijgen. Ontdekken waar hun talenten liggen en ze kunnen ontplooien. Voorkom dat zij zich in hun jeugd inwikkelen en uiteindelijk die grijze jas van mij aantrekken.

Zij zijn de hoop voor de toekomst. De aankomende artiesten, kunstenaars, schrijvers en dichters. Creatief, controversieel, recalcitrant gewoon anders en toch heel normaal. Deze mensen hebben wij nodig om de wereld te verbeteren.

Wikkels van ons afdraaien

En wij volwassenen? Zouden wij niet liever al onze eigen wikkels van ons afdraaien en onze vrijheid en kwetsbaarheid terugvinden zoals wij die hadden als kind? 

ons ont-wikkelen

Weg met die wikkels van vroeger. Geen nieuwe wikkels meer accepteren. Wij mogen ons toch vrij voelen om uniek te zijn. Wat maakt het uit als anderen het niet met je eens zijn of je raar vinden? 

Mijn persoonlijke grijze jas

Ik heb inmiddels het roer omgegooid. Het zat er al jaren aan te komen, maar ik wist nog niet hoe het allemaal zat. Hier op Malta heb ik mijn persoonlijke grijze jas definitief uitgetrokken en weggegooid. Niet dat al mijn kleurtjes inmiddels al volledig terug zijn, maar ik ben niet meer bang om sterkte en zwakte te laten zien.

En mijn schilderspalet is rijk gevuld en ik meng de mooiste kleuren en wil de felheid van alle kleuren weer helemaal terug. Die kleuren die in mijn jeugd vervaagde. 

Ik voelde mij het zwarte schaap, maar was eigenlijk het bonte schaap. Men leerde mij dat een bont schaap zijn niet in mijn voordeel zou werken. Wat een enorm misverstand! Nu zo evident te zien dat het juist één van mijn kernkwaliteiten was en nog steeds is.

Nu doe Ik niet meer aan compromissen. Ik ben echt en origineel. Jij mag alles van mij vinden, alles over mij zeggen, of schrijven. Het leukst lijkt het mij als jij wat je van mij vindt in elk geval ook aan mij vertelt. Dan zetten wij zo nodig een interessante boom op.

Het heeft mij tijd gekost, heel veel tijd, maar ik ben nog jong en vitaal en heb vast nog wel dertig jaar om mijzelf kleurrijk te manifesteren. Dus let op, jij hoort weer van mij.

 

 

© TrefMij augustus 2020